Spreektempo | Tips

Wil je een pakkende presentatie of voordracht houden? Dan is het juiste spreektempo van groot belang. Maar wat is een goed tempo en hoe voorkom je dat je bijvoorbeeld te snel praat? Lees hier hoe het zit en doe je voordeel met de handige tips die ervoor zorgen dat je voortaan als vanzelf in het juiste ritme het woord voert. Niet alleen tijdens presentaties en spreekbeurten; ook in de communicatie van alle dag met collega’s en privé pluk je er de vruchten van.

Herken je dit?

Je spreektempo tijdens presentaties is te snel. Maar het spreektempo vertragen is makkelijker gezegd dan gedaan. Logisch, want continu bewust langzamer praten is niet te doen. Voordat je het weet ga je automatisch weer versnellen tijdens het vertellen van je verhaal.

Zodra je een trager spreektempo bewust wilt forceren bij jezelf en langzamer praat, heb je ook al snel het gevoel dat je té langzaam spreekt en dit heel onnatuurlijk overkomt. Dit komt omdat je het zelf anders beleeft dan je toehoorders. Helemaal als je iemand bent die in het dagelijkse leven ook al een spraakwaterval is. Wat jou als veel te traag in de oren klinkt, komt dan bij anderen binnen als een normale snelheid.

In zeldzame gevallen kan het ook zijn dat je in je poging om langzamer te spreken lettergrepen zo gaat verlengen dat je spraak inderdaad onnatuurlijk en te traag wordt.

Oorzaken van te snel praten

Er kunnen allerlei oorzaken zijn waarom je een te snelle spreker bent:

Je spreektempo ligt sowieso altijd al hoog; je behoort namelijk tot de snelle praters.

Je denkt snel en probeert je gedachten bij te houden als je het woord voert.

Je hebt last van stress; bijvoorbeeld omdat er veel van jouw spreekbeurt afhangt.

Je lijdt aan spreekangst en begint vanaf de eerste tel gejaagd te spreken om er maar zo snel mogelijk vanaf te zijn.

Wat is een goed spreektempo?

Iedereen begrijpt dat een goed spreektempo niet is dat je aan een stuk door ratelt. Maar alsmaar in een langzamer tempo spreken is, als jouw dat al zou lukken, ook geen goede spreeksnelheid. Wat het wel is, noemen we: spreken in een regelmatig onregelmatig ritme. Het is een variatie van langzaam en snel spreken en alles wat er tussenin zit.

Het belangrijke voordeel van een goed spreektempo

Variatie in snelheid van spreektempo breng een verhaal tot leven. Het zorgt ervoor dat je woorden doel treffen. Mensen hebben geen moeite om je te volgen, sterker, ze hangen aan je lippen als je het tempo varieert. En wat je vertelt wordt gemakkelijk onthouden.

Ook bij één op één gesprekken zorgt een regelmatig onregelmatig tempo van spreken ervoor dat zowel jij als je gesprekspartner het maximale uit een gesprek kan halen.

Spreektempo Tips

In de tips hier onder krijg je meer uitleg over hoe je een gevarieerd spreektempo tot stand brengt. Als je ze toepast kom je heel natuurlijk en krachtig bij je luisteraars binnen. Ga er maar eens mee aan de slag en ervaar het zelf.

Tip 1: De snelheid van kijken, bepaalt de snelheid van je spreken

Spreek je alsof je een trein moet halen? Dan neem je niet op de juiste wijze waar. Wanneer je rustig goed rondkijkt van links naar rechts naar je publiek en weer terug, én de tijd neemt om te zien of je toehoorders jouw woorden begrijpen, ga je moeiteloos vanzelf langzamer spreken.

Tip 2: Pas het spreektempo aan aan je onderwerp

Pas het tempo van praten aan, aan wat je vertelt of waarover je vertelt. Dat betekent dat als het gaat over iets dat snel gaat, jij sneller praat. Vertelt je iets wat langzaam is, dan vertraag je je spreken.

Voorbeelden:

Wanneer je vertelt over een rit in een snelle auto, ondersteun jij je woorden door sneller te gaan praten.
‘Ze had het tempo van een slak’, is een zin waarbij je de woorden juist traag achter elkaar uitspreekt.

Tip 3: Gebruik de mogelijkheden van je stem

Maak volledig gebruik van de mogelijkheden van je stem qua intonatie en volume. Varieer hard en zacht spreken en wissel in toon van hoog, laag en alles wat daartussen zit. In dit geval gaat het er eveneens om dat volume en toon synchroon zijn met wat je vertelt.

Tip 4: Hakken, punten en sluiten

Naast afwisseling tussen langzaam en sneller spreken, zorgt ook het volgende voor een natuurlijk spreekritme:

• Hak je zinnen voortaan in stukjes
• Maak van iedere komma een punt
• Sluit na elke punt je mond.

Tip 5: Las langere spreekpauzes in

De perfecte presentatie is voor een flink deel gevuld met pauzes. Laat regelmatig langere stiltes vallen. Je geeft iedere toehoorder zo voldoende tijd om de informatie die je geeft te laten doordringen. Je loopt eerder kans dat zo’n spreekpauze nog wel wat langer had mogen duren dan andersom. Je hebt als spreker nu eenmaal ook een heel ander tijdbesef als het om het inlassen van stilte gaat dan je toehoorders. Wat voor jou eeuwen lijkt te duren komt bij hen als heel natuurlijk over.

Oefening baart kunst

Oefening baart kunst. Wacht niet met het toepassen van de tips totdat je een keer een presentatie gaat houden. Oefen bijvoorbeeld het afwisselen in snelheid, toon, volume en het inlassen van spreekpauzes door op een pakkende wijze een sprookje voor te lezen, zoals je dat voor een kind zou doen. En gebruik de tips vanaf nu in het dagelijkse leven als je met iemand praat.

Wil je verder door ons worden geholpen?

In al onze presentatietrainingen wordt vanzelfsprekend aandacht besteed aan het juiste spreektempo. Weet dat je bij ons de juiste begeleiding krijgt en je feedback zal horen die je meteen kunt implementeren, zodat jij met vertrouwen overtuigend je boodschap voor het voetlicht kan brengen.

Ons advies

Ligt jouw spreektempo altijd al hoog omdat je een snelle prater bent, of ratel je aan een stuk door omdat je snel denkt en probeert je gedachten bij te houden? Dan is bijvoorbeeld de training Spreken in het Openbaar heel geschikt voor jou om in een pakkend tempo te gaan spreken.

Spreek jij te snel vanwege flinke stress of spreekangst? Je bent van harte welkom op onze Masterclass Spreekangst