Stotteren bij peuters

Waarom stotteren peuters? Is het iets om je zorgen over te maken als je kind stottert op jonge leeftijd? En hoe kun je er het beste mee omgaan?

Ontwikkelings-stotteren

Het is normaal dat kinderen tussen de leeftijd van 2 en 5 jaar periodes van stotteren doormaken; dit wordt ontwikkelings-stotteren genoemd. Meestal gaat het stotteren van een peuter vanzelf over en is het dus tijdelijk.

Uitingsvormen van stotteren

Als een kind stottert, uit dat zich bijvoorbeeld in klanken, lettergrepen of woorden verlengen of in woorddelen herhalen. Het kan ook zijn dat er lichamelijke spanning is bij het praten. Je kind gaat dan bijvoorbeeld knipperen met de ogen tijdens het spreken.

Oorzaken van stotteren bij peuters

Er zijn verschillende oorzaken waarom een kind gaat stotteren op heel jonge leeftijd:

Spraak en taal ontwikkeling

We staan er wellicht niet of nauwelijks bij stil, maar spreken is een complexe vaardigheid waar veel bij komt kijken. Wat je wilt uitdrukken, moet omgezet worden in woorden en zinnen. En dan zijn er meer dan honderd spieren die allemaal de juiste beweging moeten maken op het juiste moment en met de juiste intensiteit om vloeiend te kunnen praten. Dat vraagt nogal wat van je. Logisch dus dat dit, als je heel jong bent, niet altijd van een leien dakje gaat.

Omgevingsfactoren

Omgevingsfactoren als een stressvolle of drukke omgeving kunnen eveneens bijdragen aan het ontstaan van tijdelijk stotteren. Ook als een kind in korte tijd veel veranderingen te verwerken krijgt, kan dit invloed hebben.

Verwachtingen

Een andere oorzaak is dat ouders teveel van hun kind verwachten of eisen. Of juist te bezorgd zijn met betrekking tot de taal- en spreekvaardigheid van hun spruit. Ook ongeduldig of geïrriteerd reageren op hoe een kind praat is funest. Een kind zelf kan eveneens de lat te hoog leggen wat spanning oplevert.

Omgaan met stotterende kinderen

Over het algemeen verdwijnt ontwikkelings-stotteren bij de meeste peuters vanzelf na verloop van tijd. Als er geen aandacht aan wordt besteed, groeien de meeste kleine kinderen er gewoon overheen en gaat stotteren vanzelf over.

Eigen ervaringen

Zelf stotterde ik ook enige tijd als kind. Dat was zo rond Sinterklaas. Ik vond dat een heel spannende periode en dat uitte zich in haperingen tijdens het spreken. Ik kon de letters b en de d niet goed uitspreken. Mijn ouders hebben daar nooit een probleem van gemaakt of aandacht aan gegeven. Het ging vanzelf over.

Een van mijn collega trainers stotterde ook op heel jonge leeftijd. Toen een ouder van een vriendje daar een opmerking over maakte, ging hij erop letten en werd het een probleem.

Aandacht zorgt voor groei

Het is dus heel belangrijk hoe mensen reageren op een jong kind dat niet vloeiend spreekt. Als je wilt helpen: luister geduldig. Negatieve aandacht voor stotteren kan er daarentegen voor zorgen dat kinderen zich gaan schamen en nog meer gaan stotteren. Als jij er als ouder een punt van maakt, zal je kind je bezorgdheid of irritatie rondom het spreken ook als probleem gaan zien.

Gevolgen

Als gevolg van negatieve aandacht kan een kind woorden of klanken gaan vermijden en situaties uit de weg gaan uit angst om te gaan stotteren. In plaats van er overheen groeien ontstaat er dan een stotterprobleem, wat in feite een sociaal probleem is.

Stotteroplossingen

SPREEK is autoriteit op het gebied van stotteroplossingen.
Bekijk hier alle mogelijkheden die wij bieden om natuurlijk te leren spreken

Artikel bijgewerkt op 13 februari 2025 door Sageon Beheerder